Het College van Rijksadviseurs zet ontwerpend onderzoek in voor de zoektocht naar een betere deal tussen boer en maatschappij. De komende maanden starten er drie pilots, waarin vanuit ruimtelijk, ecologisch en landbouweconomisch perspectief wordt onderzocht hoe de transitie naar een meer natuur- en landschapsinclusieve landbouw vorm kan krijgen.
De Rijksadviseurs willen zo een bijdrage leveren aan het debat en de kennisontwikkeling over de transitie naar een duurzame landbouw. Rijksadviseur Berno Strootman: “De landbouw heeft ons veel gebracht; een ongekende variatie aan gezond voedsel van hoge kwaliteit tegen een lage prijs. De nadelen van dit op productiemaximalisatie gerichte model worden echter ook steeds meer voelbaar. Voor een deel van de boeren is het steeds moeilijker een goede boterham te verdienen en de intensieve landbouw heeft zijn weerslag op de natuur en het landschap.”
Behoefte aan experimenteerruimte
De aandacht voor natuurinclusieve landbouw neemt de laatste jaren sterk toe. Met de landbouwvisie ‘Waardevol en verbonden’ zet minister Schouten in op duurzame kringlooplandbouw met respect voor bodem, biodiversiteit, milieu en landschap en ook veel boeren zetten stappen richting een vorm van landbouw die meer in balans is met de natuur. Er is bij hen behoefte aan experimenteerruimte en perspectief. Hoe ziet die landbouw en dat landschap van de toekomst eruit, en hoe verdient een boer daarin zijn brood?
Aansprekende voorbeelden op gebiedsniveau
De pilots vinden plaats in de Krimpenerwaard in Zuid-Holland (veen), De Marne in Groningen (klei) en Salland in Overijssel (zand). In de pilots wordt samengewerkt met lokale stakeholders en experts, zoals boeren, overheden en maatschappelijke organisaties. De pilots leveren bouwstenen op voor landschapsinclusieve landbouw in de drie gebieden in de vorm van kennis en aansprekende voorbeelden. Het College van Rijkadviseurs wil hiermee opschaalbare toekomstperspectieven en langetermijn oplossingen voor de landbouwtransitie opleveren. De pilots zijn gestart in september 2019 en zullen in het voorjaar van 2020 worden afgerond.
Het onderzoeksteam bestaat – naast teamleden van het College van Rijksadviseurs – uit de ontwerpbureaus vPxdG, Flux, Nohnik, het Louis Bolk Instituut en het Kenniscentrum Landschap (RUG).
